Ανάπτυξης του Λόγου και της Συμπεριφοράς του Νευροτυπικού Παιδιού
Ηλικία 0-6 μηνών
- Τρομάζει με ήχους
- Αναγνωρίζει ήχους
- Εντοπίζει τον ήχο γυρνώντας το κεφάλι
- Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους
- Συχνά ψιθυρίζει και βγάζει ευχάριστους ήχους
- Μιμείται ήχους
- Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να υποδείξει ανάγκες
- Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες
- Χαμογελάει όταν του μιλάνε
- Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /b/, /p/ και /m/ όταν μουρμουρίζει
- Ποικίλλει σε ύψος και ένταση η φωνή του
Ηλικία 7-12 μηνών
- Καταλαβαίνει το ναι και το όχι
- Καταλαβαίνει και αποκρίνεται στο όνομά του
- Ακούει και μιμείται περισσότερους ήχους
- Αναγνωρίζει λέξεις που σχετίζονται με συνηθισμένα αντικείμενα (π.χ. κούπα, παπούτσι, χυμός)
- Χρησιμοποιεί μεγάλη ποικιλία ήχων όταν μουρμουρίζει
- Μιμείται μερικούς ήχους και μελωδίες των ενηλίκων
- Χρησιμοποιεί ήχους ακόμη και όταν κλαίει μόνο για να προκαλέσει την προσοχή
- Ακούει όταν του μιλάς
- Αρχίζει να μετατρέπει το μουρμούρισμα σε ακατάληπτη γλώσσα
- Παράγει μίας ή περισσότερες λέξεις
- Χρησιμοποιεί ουσιαστικά
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1-3 λέξεων
- Κατανοεί απλές εντολές
Ηλικία 13-18 μηνών
- Χρησιμοποιεί πρότυπα επιτονισμού ενηλίκων.
- Χρησιμοποιεί ηχολαλία και μη καταληπτή ομιλία (νεολογισμοί).
- Παραλείπει μερικά αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα.
- Ακολουθεί απλές εντολές.
- Αναγνωρίζει 1 με 3 μέρη του σώματος.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από 3 έως 20 ή περισσότερες λέξεις(κυρίως ουσιαστικά)
- Συνδυάζει χειρονομίες και λόγο.
- Κάνει έκκληση για τα περισσότερα από τα αντικείμενα που επιθυμεί.
Ηλικία 19-24 μηνών
- Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά από ασυνάρτητη ομιλία (νεολογισμούς).
- Είναι 25-50% κατανοητό στους ξένους.
- Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά και ρήματα.
- Αρχίζει να χρησιμοποιεί αντωνυμίες.
- Χρησιμοποιεί κατάλληλο χρωματισμό στη φωνή για τις ερωτήσεις.
- Απαντά στην ερώτηση «τι είναι αυτό;».
- Διασκεδάζει ακούγοντας ιστορίες.
- Γνωρίζει 5 μέρη του σώματος.
- Ονομάζει επακριβώς μερικά οικεία αντικείμενα.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 με 100 ή και περισσότερες λέξεις.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 300 ή περισσότερων λέξεων.
Ηλικία 2-3 ετών
- Ο λόγος είναι καταληπτός 50-75%.
- Συνεχίζει να ηχολαλεί όταν συναντά δυσκολίες στο λόγο.
- Καταλαβαίνει το «ένα» και τα «πολλά».
- Εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα.(πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά).
- Ζητάει αντικείμενα με το όνομά τους.
- Δείχνει τις εικόνες σε βιβλίο ονομάζοντάς τις.
- Αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος.
- Ακολουθεί απλές εντολές και απαντά στις απλές ερωτήσεις.
- Απολαμβάνει να ακούει μικρές ιστορίες, τραγούδια και ρυθμούς.
- Κάνει ερωτήσεις με 1 ή 2 λέξεις.
- Χρησιμοποιεί φράσεις 3-4 λέξεων, με Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο
- Χρησιμοποιεί μερικές προθέσεις , άρθρα, ρήματα στον ενεστώτα, ομαλό πληθυντικό και ανώμαλους τύπους στον αόριστο.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500 ως 900 ή περισσότερων λέξεων.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 ως 250 ή περισσότερων λέξεων (ραγδαία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου).
- Παρουσιάζει πολλαπλά γραμματικά λάθη.
- Καταλαβαίνει τα περισσότερα πράγματα από αυτά που του λέγονται.
- Μιλάει με δυνατή φωνή.
- Χρησιμοποιεί τα φωνήεντα σωστά.
- Χρησιμοποιεί σωστά σύμφωνα σε αρχική θέση
- Χρησιμοποιεί περίπου 27 φωνήματα.
- Χρησιμοποιεί το βοηθητικό «είναι»
- Χρησιμοποιεί μερικά ομαλά ρήματα στον αόριστο, κτητικά μορφήματα, αντωνυμίες και προστακτική.
Ηλικία 3-4 ετών
- Καταλαβαίνει τη λειτουργία των αντικειμένων.
- Καταλαβαίνει διαφορές στις έννοιες(σταματάω-ξεκινάω, μέσα-πάνω, μικρό-μεγάλο)
- Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 2 και 3 μέρη.
- Ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις(ποιος, τι, πού, γιατί)
- Συχνά κάνει ερωτήσεις και ζητά λεπτομέρειες στις απαντήσεις.
- Χρησιμοποιεί την ομιλία για να εκφράσει συναισθήματα.
- Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στις προτάσεις.
- Αναγνωρίζει αντικείμενα με το όνομά τους.
- Χειρίζεται επιδέξια τους ενήλικες και παρατηρεί.
- Χρησιμοποιεί ουσιαστικά και ρήματα πιο συχνά.
- Έχει αίσθηση του παρελθόντος και του μέλλοντος.
- Έχει ένα αντιληπτικό λεξιλόγιο 1200-2000 λέξεων.
- Έχει ένα εκφραστικό λεξιλόγιο 800-1500 λέξεων.
- Ο λόγος είναι 80% καταληπτός.
- Η γραμματική βελτιώνεται αν και κάποια λάθη επιμένουν.
- Κατάλληλη χρήση του «είμαι» και «είναι» στις προτάσεις.
- Βάζει 2 γεγονότα σε χρονολογική σειρά.
- Συμμετέχει σε συζητήσεις.
- Συνεπής χρήση ομαλού πληθυντικού, κτητικών αντωνυμιών και ρημάτων αορίστου.
Ηλικία 4-5 ετών
- Κατανοεί τις έννοιες των αριθμών ως το 3.
- Αναγνωρίζει 1 ως 3 χρώματα.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 2800 ή περισσότερων λέξεων.
- Έχει λεξιλόγιο έκφρασης 900 ως 2000 ή παραπάνω λέξεων.
- Μετράει ως το 10 μηχανικά.
- Χρησιμοποιεί γραμματικά σωστές προτάσεις.
- Χρησιμοποιεί προτάσεις 4 ως 8 λέξεων.
- Απαντά σε σύνθετες ερωτήσεις που αποτελούνται από 2 μέρη.
- Ρωτά για ορισμούς λέξεων.
- Μιλά με μια συχνότητα 186 λέξεων ανά λεπτό περίπου.
- Μειώνεται ο συνολικός αριθμός των επαναλήψεων.
- Παράγει σύμφωνα με 90% ακρίβεια.
- Μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των συνεχών ηχητικών παραλείψεων και των υποκατάστατων.
- Ο λόγος του είναι συνήθως καταληπτός από τους ξένους.
- Μιλά σχετικά με εμπειρίες στο σχολείο, σε σπίτια φίλων κλπ.
- Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια μεγάλη ιστορία.
- Δίνει προσοχή σε μια ιστορία και απαντά σε απλές ερωτήσεις σχετικά με αυτή.
- Χρησιμοποιεί κτητικές αντωνυμίες, μέλλοντα χρόνο και συγκριτικά μορφήματα στις προτάσεις.
Ηλικία 5-6 ετών
- Ονομάζει 6 βασικά χρώματα και 3 βασικά σχήματα.
- Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 3 μέρη.
- Κάνει ερωτήσεις με το «πώς».
- Απαντά λεκτικά στο «Γεια» και στο «Τι κάνεις;».
- Χρησιμοποιεί παρελθόντα και μέλλοντα χρόνο κατάλληλα.
- Χρησιμοποιεί συνδέσμους.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 13000 λέξεις.
- Ονομάζει τα αντίθετα.
- Ονομάζει διαδοχικά ημέρες της εβδομάδας.
- Μετρά ως το 30 μηχανικά.
- Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις.
- Χρησιμοποιεί προτάσεις με λεπτομέρειες.
- Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια ιστορία.
- Τραγουδά ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλει παιδικά ποιηματάκια.
- Επικοινωνεί εύκολα με ενήλικες και άλλα παιδιά.
- Ηλικία 6-7 ετών
- Ονομάζει κάποια γράμματα, αριθμούς και νομίσματα.
- Τοποθετεί κατά σειρά αριθμούς.
- Κατανοεί το «αριστερά» και το «δεξιά».
- Χρησιμοποιεί αυξανόμενα πιο σύνθετες περιγραφές.
- Απασχολείται με συζητήσεις.
- Έχει ένα αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20000 λέξεων
- Χρησιμοποιεί προτάσεις μήκους 6 λέξεων περίπου.
- Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου
- Απαγγέλει το αλφάβητο.
- Μετρά ως το 100 μηχανικά.
- Χρησιμοποιεί περισσότερα μορφολογικά σημάδια καταλλήλως
- Χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή.
(Kenneth Shipley 1998: Assessment in Speech Language Pathology)
Μπέλλα Σταυρούλα
Λογοθεραπεύτρια
http://www.therapeialogou.blogspot.gr/
